Torf Nedir?
Torf, göl yataklarındaki su seviyesinin düşmesiyle, bitki faaliyetlerinin ön plana çıkması, kışın su seviyesindeki artış ile bitkinin ölümü ve bu doğa olayının sürekli tekrarlanması ile bitki kök ve gövdelerinin binlerce yıl süren dönüşümü birikimleri sonucunda oluşan organik toprak türüdür.
Torf, organik bir toprak düzenleyicidir. Köklerin etrafındaki toprağın hava ve nemliliğini düzenleyerek ideal bir büyüme ortamı sağlar.
Torf besin maddesi içermez.
Torf, saksılı süs bitkileri ve fidan yetiştiriciliğinde çok değerli bir materyaldir. Lifli yapıda olup, pH 5,5 – 6,5 aralığındadır.
Torf ya da diğer adıyla turba toprağı nemli ve çok yağış alan yaz sıcaklarının düşük olduğu yörelerde bataklık ve benzeri su altındaki arazilerde yetişen bitkilerin, (genellikle ‘sphagnum’ denilen yosunlar ve bataklık sazlarının) su dibinde çökerek kısmen çürümesi, su altında hava ile ilişkisi kesilmiş bir ortamda yıllarca çürüyüp birikerek kalın yataklar meydana getirmesi sonucu oluşur.
Kimyasal özellikleri
Türlere göre değişkenlik göstersede torf ph’ı asit karakterlidir. Türkiye’deki torflar 4 ile 7 ph derecesinde olabilirler. 1992 yılında Türkiye Çeltek’te yapılan bir araştırmada torfun yapısındaki mikro element miktarları; 2195 ppm Fe, 13 ppm Cu, 38 ppm Mn, 32 ppm Zn şeklinde belirlerken; makro besin elementlerini ; % 1.186 total N, % 0.215 P, 1800 ppm K, 2800 ppm Ca, 1620 ppm Mg, 200 ppm Na düzeyinde tespit edilmiştir.
Torf Özellikleri
Dağılışı
Ilıman kuzey ülkelerinde 1 metre torf oluşumu 600-2400 yılda, ortalama 1500 yılda gerçekleşir. Tropik bölgelerde bu süre 214-455 yıl arasıdır. İskoçya, İrlanda ve İngiltere’de geniş torf yatakları Ilıman Okyanusal iklimden dolayı oluşmuştur. Almanya ve Polonya gibi karasal ülkelerde topoğrafya torf oluşumunu etkilemiştir. Çukur alanlarda suyun birikmesiyle Yunanistan Philippi Plain’de, ABD’de Florida ve Joaquin’de torf oluşmuştur. Tropik kuşakta Endonezya, Malezya, Zaire, Uganda ve Kenya’da geniş yataklar bulunur.
Türkiye’de torf bulunan yerler şunlardır: Ağaçbaşı (Sürmene), Abdulharap Gölü (Çalikhan), Akgöl (Yunak), Barma Yaylası (Çaykara), Buldan Yaylagöl (Denizli), Danamandıra (Çatalça), Çameli (Denizli), Elmalı ve Söğüt (Antalya), Gavur Gölü (Kahramanmaraş), Akgöl (Sakarya), Azaplı, İnekli ve Gölbaşı (Adıyaman), Gölhisar (Burdur), Ağılyolu, Göle (Ardahan), Merkez (Kahramanmaraş), Binpınar, Karaçoban (Erzurum), Saray, Özalp (Van), Yeniçağa Gölü (Bolu).
Peat (/piːt/), sometimes known as turf (/tɜːrf/), is an accumulation of partially decayed vegetation or organic matter. It is unique to natural areas called peatlands, bogs, mires, moors, or muskegs. The peatland ecosystem covers 3.7 million square kilometres and is the most efficient carbon sink on the planet, because peatland plants capture CO2 naturally released from the peat, maintaining an equilibrium. In natural peatlands, the “annual rate of biomass production is greater than the rate of decomposition”, but it takes “thousands of years for peatlands to develop the deposits of 1.5 to 2.3 m (4.9 to 7.5 ft), which is the average depth of the boreal (northern) peatlands”, which store around 415 gigatonnes of carbon (about 46 times 2019 global CO2 emissions). Globally, it even stores up to 550 gigatonnes of carbon, representing 42% of all soil carbon and exceeds the carbon stored in all other vegetation types, including the world’s forests. Across the world, peat covers just 3% of the land’s surface, but stores one-third of the Earth’s soil carbon. Sphagnum moss, also called peat moss, is one of the most common components in peat, although many other plants can contribute. The biological features of sphagnum mosses act to create a habitat aiding peat formation, a phenomenon termed ‘habitat manipulation’ Soils consisting primarily of peat are known as histosols. Peat forms in wetland conditions, where flooding or stagnant water obstructs the flow of oxygen from the atmosphere, slowing the rate of decomposition.