Kolyos Çiçeği
Kolyoz ( coleus ) ya da kolyos, ballıbabagiller ( lamiaceae ) familyasından, yaz – kış yapraklı, çok yıllık ve otsu bir bitki türüdür. Halk arasında daha çok ‘Yaprak güzeli’ denmektedir. Diğer adları ‘Koleus’, ‘Solenostemon’, ‘Boyalı ısırgan otu’, ve ‘Yaprağı güzel’ dir.
Kolyos çiçeği veya kolyoz çiçeği olarak telaffuz edilen coleus çiçekleri muhteşem dekoratif görünümlü yaprakları sayesinde yaprak güzeli çiçeği olarak ta bilinmektedir. Bu yazı dizimizde sizlere kolyos çiçeğini tanıtmaya çalışacağız. Bu sayede yaprak güzeli çiçeğinin bakımı, yaprak güzeli çiçeğinin özellikleri, yetiştirilmesi ve çoğaltılması konularını öğrenmiş olacağız. Umarım faydalı olurum.
Yaprak güzeli (kolyos çiçeği) bakımı en kolay süs bitkilerindendir. Yaz boyunca dışarıda ve ev içinde sorunsuz büyürler. İyi bir bakımla yaprakları daha da büyümekte ve dekoratif görünüm alarak kalitesi yükselmektedir. Uygun bir budama tekniği ile kolyos ağacı görünümü bile verebilirsiniz. Aşağıdaki resimlerde kolyos ağacı için iki resim paylaşmak istiyorum.
Kolyos çiçeğinizi kışın güneşli ve uygun sıcaklıkta bir yerde bulundurmanız halinde güzelliğinden bir şey kaybetmeden yaşamaya devam eder. Uygun koşulları sağlarsanız kolyos çiçeğiniz uzun yıllar yaşayabilir. Ama kışın bu çiçeğinizi kaybetme riskiniz olabileceğinden kolyos çiçeğinizin tohumunu alıp saklamayı unutmayın. Lamiaceae (Ballıbabagiller) familyasının Solenostemon cinsine bağlı olarak birkaç türü ve kültivarı vardır. Süs bitkisi olarak Solenostemon Scutellarioides türü birçok çeşitleri ve kültivarlarıyla bütün dünyada sevilen bir süs bitkisi olmuştur. Tohumdan yetiştirilmesi kolay ve fidelerinin süratli büyüme özelliğinden dolayı park – bahçe süslemelerinde mevsimlik bir bitki gibi kullanılır.
Coleus (Kolyoz) Yetiştiriciliği
Doğal yetişme alanlarında otsu veya ağaççık şeklinde gelişen formları vardır. Saksı çiçekleri yetiştiriciliğinde Önemli türü C. blumei hibritleridir. Gayet güzel ve dekoratif yapraklan için yetiştirilirler.
Genel Özellikleri
Anavatanı Afrika ve Asya’nın tropik bölgeleri olan Kolyoz’un tabiatta 150 türü bulunur. C.blumei’den başka yetiştiriciliği yapılan önemli süs bitkileri türü C. Thyrsoiedus’tur. Yaprakları yeşil, kırmızı bronz, beyaz, pembe ve sarı renkli ve oldukça gösterişlidir. Çiçekleri sürgün uçlarında ve mavi renkli olan iç mekan süs bitkilerdir.
İklim İstekleri
Gelişme döneminde 15-18 C sıcaklık ister. Kışın 13 C ye ihtiyaç gösterir. Sıcaklığın 7 C nin altına düşmemesi gerekir. Kolyoz bitkilerinin istediği orantılı nem miktarı %60-70’dir. Aydınlık ve güneşli yerlerden hoşlanır. Yoğun gölge yerlerde bulundurulduklarında yapraklarda yeşil renk yoğunluğunun arttığı görülür.
Toprak İstekleri
Boynuz ve tırnak unu ile kalsiyum fosfat ve potasyum sülfat oranları 3 kat artırılırsa bu karışım bitkiye verilmesi için uygun halde bir toprak karışımı olur.
Üretim Tekniği
Kolyoz bitkisinin üretimi tohum ve çelikle olur. Tohumlar Ocak-Mart aylarında ekilirler. Tohum kasaları 20-22 C’de ve yarı gölge ortamlarda korunurlarsa 14-20 gün içerisinde çimlenme meydana getirilir. Çelikler çiçeklenmemiş yan sürgün uçlarından 7.0-7.5 cm uzunluğunda Ağustos-Mart aylarında alınır. Alınan çelikler 7 kısım tınlı toprak, 3 kısım turba yosunu ve 2 kısım kum hacimce karıştırılarak har karışımın metre küpüne 500 g öğütülmüş kireç taşı ile 2.850 g özel John Innes karışımı yani 2 kısım parçacık büyüklüğü 3 mm olacak şekilde öğütülmüş boynuz ve tırnak unu (%13 N), 2 kısım kalsiyum fosfat, 1 kısım potasyum sülfat katılarak dikilir. Ortan sıcaklığı 16-18 C dolayında tutulmalıdır. Böylece çelikler 1-2 hafta içinde köklenirler.
Gübreleme
Her yıl 2-3 yılda bir Mart ayında saksı değiştirmesi yapılmalıdır. Her yıl Şubat-Mart ayları arasında haftada bir kez 1 g/l kompoze gübre verilmelidir. Sulama yazın bol su verilmelidir. Sıcak ve kurak havalarda yapraklara sık sık püskürtme yapılmalıdır. Optimum nem miktarının düşük olduğu yerlerde bitki yapraklarını döker. Kışın bitkiye verilen su miktarı azaltılmakla birlikte saksı toprağının kurumamasına özen gösterilmelidir. Budama iki yaşındaki bitkiler Şubat ayında 2/3 oranında kısaltılmalıdır.
Hastalık ve Zararlıları
Önemli hastalıkları Kök Çürüklüğü, Kurşuni Küf ve Yaprak lekesi’dir. Zararlıları ise Nematod, Beyaz Sinek ve Unlu bitler’dir. Coleus (Kolyos-Kolyoz) Çiçeği adlı yazımızı faydalı bulduysanız ve beğendiyseniz lütfen aşağıda bulunan Facebook beğen butonuna basarak bu konuyu sevdiklerinizle paylaşın. Kolyos çiçeği bakımı ve daha fazla bilgiler için buraya tıklayarak forum sayfalarındaki ilgili sayfaya ulaşabilirsiniz.
